Hội chứng ngưng thở khi ngủ nếu không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng bệnh tim mạch, rối loạn lo âu, rối loạn giấc ngủ,… thậm chí có thể đẫn đến đột tử khi ngủ.
Ngưng thở khi ngủ là gì?
Hội chứng ngưng thở khi ngủ
Ngưng thở khi ngủ là một chứng rối loạn giấc ngủ xảy ra khi hơi thở ngừng lại hơn 10 giây và lặp đi lặp lại nhiều lần. Bệnh ngưng thở khi ngủ xảy ra do tắc nghẽn đường thở (ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn) hoặc do thiếu oxy lên não (ngưng thở trung ương).
Các triệu chứng của ngưng thở khi ngủ là gì?
Ngưng thở khi ngủ có nhiều triệu chứng, một số triệu chứng dễ phát hiện hơn những triệu chứng khác. Các triệu chứng bao gồm:
- Cảm thấy mệt mỏi hoặc thậm chí kiệt sức khi thức dậy: Ngay cả sau một đêm ngon giấc, những người bị ngưng thở khi ngủ thường cảm thấy vô cùng mệt mỏi.
- Buồn ngủ ban ngày: Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, điều này có thể gây buồn ngủ khi lái xe, làm việc hoặc các hoạt động khác.
- Ngáy: Đây là một đặc điểm chung của chứng ngưng thở khi ngủ (nhưng không phải trường hợp nào cũng xảy ra). Bạn cũng có thể bị ngưng thở khi ngủ mà không ngáy chút nào.
- Tâm trạng thay đổi: Trầm cảm và lo lắng là những triệu chứng phổ biến của chứng ngưng thở khi ngủ.
- Sự gián đoạn trong chức năng não: Chúng có thể bao gồm mất trí nhớ, khó tập trung hoặc các vấn đề khác liên quan đến não.
- Thức dậy nhiều lần vào giữa đêm: Triệu chứng này có thể khó nhận thấy hơn vì mọi người thường không nhớ đã thức dậy hoặc tại sao họ lại thức dậy. Những người làm điều này thường nhớ thức dậy vì một lý do khác, chẳng hạn như chứng ợ nóng hoặc cần đi vệ sinh.
- Mất ngủ
- Đổ mồ hôi ban đêm và cảm thấy bồn chồn vào ban đêm
- Thức dậy với cảm giác khó thở hoặc giống như bạn đang bị nghẹt thở
- Nhức đầu, đặc biệt là khi thức dậy
3 Dạng hội chứng ngưng thở khi ngủ
Ngưng thở khi ngủ
Ngưng thở khi ngủ thường có những nguyên nhân cụ thể và có bằng chứng cho thấy nó có thể di truyền trong gia đình. Nhìn chung, có ba dạng ngưng thở khi ngủ chính, với một số khác biệt về cách thức và lý do xảy ra.
Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA)
Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn là loại phổ biến nhất. Nó xảy ra khi đường thở của bạn liên tục bị tắc nghẽn hoàn toàn hoặc một phần trong khi ngủ. Thường là do mô mềm ở phía sau cổ họng của bạn bị xẹp xuống. Trong những giai đoạn này, cơ hoành và cơ ngực của bạn làm việc chăm chỉ hơn bình thường để mở đường thở. Bạn có thể bắt đầu thở hổn hển hoặc giật mình. Điều này có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn, làm giảm lưu lượng oxy đến các cơ quan quan trọng của bạn và dẫn đến nhịp tim bất thường.
Ngưng thở khi ngủ trung ương (CSA)
Ngưng thở khi ngủ trung ương (CSA) là khi bạn thường xuyên ngừng thở khi ngủ vì não không ra lệnh cho cơ bắp hít vào. Nó khác với chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, trong đó có thứ gì đó cản trở hơi thở của bạn. Nhưng bạn có thể có cả hai loại cùng nhau, được gọi là ngưng thở khi ngủ hỗn hợp.
Chứng ngưng thở khi ngủ trung ương thường xảy ra do một căn bệnh nghiêm trọng, đặc biệt là bệnh ảnh hưởng đến thân não dưới, nơi kiểm soát hơi thở . Ở trẻ nhỏ, chứng ngưng thở khi ngủ trung ương gây ra những cơn ngừng thở có thể kéo dài 20 giây.
Có một số loại ngưng thở khi ngủ trung ương, mỗi loại có một nguyên nhân khác nhau:
- Thở theo chu kỳ (thở Cheyne-Stokes - CSB) là một kiểu thở đặc biệt có thể xảy ra với chứng ngưng thở khi ngủ trung ương. CSB gây ra tình trạng thở nhanh, sâu hơn rồi lại nông hơn cho đến khi ngừng thở hoàn toàn. Sau khi không thở trong vài giây, họ sẽ bắt đầu thở lại, sau đó, bắt đầu lại mô hình. Thở Cheyne-Stokes phổ biến ở những người bị suy tim hoặc đột quỵ. Nó xảy ra trong khoảng một nửa số trường hợp ngưng thở khi ngủ trung ương.
- Sử dụng chất gây nghiện: Ma túy tổng hợp, Morphine , Oxycodone và Codeine có thể ảnh hưởng đến nhịp thở của bạn.
- Tổn thương hệ thần kinh, đặc biệt là ở thân não (là nơi điều khiển hơi thở của bạn) hoặc các bộ phận của tủy sống .
- Ngưng thở khi ngủ trung ương vô căn (chính). Đây là khi không có nguyên nhân rõ ràng.
Ngưng thở khi ngủ hỗn hợp/phức tạp
Ngoài ra còn có một loại ngưng thở khi ngủ hỗn hợp/phức tạp. Hình thức này có sự kết hợp của cả hai sự kiện tắc nghẽn và sự kiện trung tâm.
Điều trị ngưng thở khi ngủ
Triệu chứng ngưng thở khi ngủ
Có nhiều cách tiếp cận để điều trị chứng ngưng thở khi ngủ. Tùy thuộc vào loại ngưng thở khi ngủ cụ thể và mức độ nghiêm trọng của nó. Chưa có công bố về cách điều trị chứng ngưng thở khi ngủ hoàn toàn. Tuy nhiên những cách dưới đây sẽ giúp ngăn ngừa các trường hợp ngưng thở hoặc giảm tần suất xảy ra hoặc mức độ nghiêm trọng của chúng.
Nhiều phương pháp điều trị nên là một phần của thói quen hàng ngày (hoặc hàng đêm) của bạn. Điều đó cuối cùng có thể làm giảm hoặc thậm chí loại bỏ ảnh hưởng của chứng ngưng thở khi ngủ đối với cuộc sống của bạn miễn là bạn sử dụng các phương pháp điều trị này, bao gồm:
- Điều trị không dùng thuốc
- Thở áp lực dương
- Thuốc kích thích thần kinh
- Phẫu thuật mũi, miệng và cổ họng như cắt amidan, phẫu thuật hàm, mũi, Somnoplasty…
- Điều trị thuốc với hội chứng ngưng thở khi ngủ trung ương
Cách hạn chế hội chứng ngưng thở khi ngủ
- Giảm cân: Giảm 10% trọng lượng cơ thể có thể cải thiện đáng kể tình trạng ngưng thở khi ngủ đối với những người thừa cân hoặc béo phì.
- Thay đổi tư thế ngủ: Nằm nghiêng sẽ khiến chứng ngưng thở khi ngủ ít xảy ra hơn. Gối hỗ trợ đặc biệt và các vật dụng tương tự có thể giúp thay đổi tư thế ngủ của bạn, giúp bạn không nằm ngửa để mô mềm không đè lên khí quản và làm tắc thở.
- Vận động, tập thể dục hoặc chơi thể thao để duy trì sức khỏe tốt.
- Hạn chế các thức ăn có nhiều cholesterol hoặc thực phẩm gây cao huyết áp vì chứng ngưng thở khi ngủ thường mắc phải bởi những người thừa cân và bị suy tim.
Xem thêm một số loại gối hỗ trợ chứng ngưng thở khi ngủ:
Kết luận
Chứng ngưng thở khi ngủ phụ thuộc vào nhiều yếu tố mới có thể ngăn chặn hoặc chữa trị hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu bạn duy trì một lối sống lành mạnh và tuân thủ điều trị theo chỉ định của bác sĩ sẽ giúp cải thiện tình trạng tốt hơn.
Nguồn: nệm Thắng Lợi